Hargeysa (HargeisaPress)- Komishanka Heer Qaran ee Xakammaynta Xannuunka HIV/AIDS ee dalka Jamhuuriyadda Somaliland ee SOLNAC (Somaliland National AIDS Commission), ayaa culimada ku nool Gobolka Awdal u qabtay tababar la xidhiidha hoos-u-dhigista cuqdadda lagaga qabo fayraska HIV ee dhaliya cudurka AIDS-ka.
Tababarkan oo socday muddo laba maalmood ah (6 ilaa 7 April 2020) ee ka qabsoomay magaalada Boorama, waxa lagu falanqeeyey sidii loo ilaalin lahaa, loona daryeeli lahaa dadka la nool fayraska HIV muddada lagu jiro dhibaatooyinka ka dhashay xannuunkan saamaynta xooggan ku yeeshay caalamka ee Coronavirus, iyadoo ay furitaankii tababarkaasna ay ka qaybgaleen culimada waaweyn ee Gobolka Awdal, masuuliyiin ka socday Wasaaradda Diinta iyo Awqaafta iyo madaxda sare ee Komishanka SOLNAC.
Agaasimaha Wacyigelinta ee Komishanka La-dagaalanka HIV/AIDS Mr. Muxuyadiin Yuusuf Ibraahim oo halkaas ka hadlay, ayaa faahfaahin ka bixiyey muhiimadda uu tababarkani leeyahay iyo sida ay muhiimka u tahay in la ilaaliyo, lana yareeyo takoorka iyo cuqdada laga qabo dadka la nool HIV/AIDS xiligan lagu jiro cabsida laga qabo xannuunka Covid-19, waxaannu yidhi; “Waxa jira dad la nool xannuunka HIV/AIDS oo lagu dhibaateeyo magaalooyinka Gobollada dalka Somaliland oo dhan, markaa dadkaas innagu dhex dhibaataysan aynu bulshadeena uga wacyigelin lahayn, una soo korin lahayn wacyigooda ee aynu ugu sheegi lahayn in qofkan laga daayo dhibaatada jidh ahaan loo gaadhsiinayo iyo dhibka caqliga ahba.”
Waxaannu intaas ku daray; “Waxa aynu nahay dad islaam ah oo dadka islaamka ahna waxa hoggaamiya culimada, markaa haddii aydaan doorkiina qaadan oo aydaan bulshada wacyigelin, waxa aannu sheegayno iyo waxyaaba ay dhakhaatiirku sheegayso meel gaadhi maayaan, balse wax faa’iido ayaa innooga soo baxaya marka dadka arrintan looga sheego masaajidada marka la tukanayo salaadaha, khudbadaha Jimcayaashana aynu ku darno, sababtoo ah laba eray oo aynu xasuusino dadka jamaca ah ee masaajidada yimaad ama lagu daro khudbadaha Jimaca, waxa ay ka awood iyo waxtar badan yihiin kumanaan dhakhaatiir ah oo ka sheekeeya xannuunka, waana in aynu dadka ka wacyigelino inay isbaadhaan waqtiyada ay isguursanayaan oo waqtiga meherka, culimada ayuunbaa wax meherisa, markaa in ay culimadu ku darto, shardina ka dhigto, haddii aanay ka dhigayna ay waano ka dhigto inay iska baadhaan HIV/AIDS. Marka aynu qoyskaas badbaadino, waxa aynu badbaadinaynaa waa bulshada, waxaana dhismaya qoys caafimaad qaba, ka xannuunka qabana lagu ceebaysan maayo ee waxa aynu u guurinaynaa mid kale oo xannuunka qaba oo uu baahidiisa u guto, markaasna waxa inoo soo baxaya qoys caafimaad qaba, waxa inoo soo baxaya umad caafimaad qaba oo haddii aynu u guurin wayno qofka xannuunka HIV/AIDS qaba ilayn baahiyo jinsi ayuu leeyahay oo waddo qalloocan ayuu marayaa, taas qalloocana waxay innagu fidinaysaa xannuunkii, markaa si ay innaga inoo badbaadiyaan, waxa la innooga baahan yahay in aynu innaguna daryeelno iyagana oo aynu taakulayno, sidaa darteed waxa aannu idiinku nimid oo marti idiinka nahay ama aynu wada gudanaynaa dadkaas innagu dhex dhibaataysan.”
Agaasimaha Wacyigelinta ee Komishanka La-dagaalanka HIV/AIDS Mr. Muxuyadiin Yuusuf Ibraahim, ayaa sidoo kale ka hadlay dhibaatooyinka adag ee la xidhiidha xannuunka Coronavirus, waxaannu yidhi; “Waxa kaloo soo baxday masiibo kale oo ka wayn (HIV/AIDS), Ilaahay ha innaga badbaadiyee oo saamaysay Adduunyada oo dhan oo ah xannuunkan Covi-19, markaa qolooyinka ugu nugul xannuunkaas ayey ku jiraan dadka la nool HIV/AIDS oo qofka haddii uu daciifo jidhkiisa iyo habka difaaciisu, waxa uu khatar ugu jiraa inuu ku dhinto marka uu haleelo xannuunkaas Coronavirus.”
Sheekh Xaamud Nadiif Ibraahim oo ah Isuduwaha Wasaaradda Diinta iyo Awqaafka ee Gobolka Awdal oo furitaankii tababarkan hadal ka jeediyey, ayaa Komishanka Heer Qaran ee La-dagaalanka HIV/AIDS uga mahadceliyey dedaalka ay wadaan iyo tababarkan ay u qabtaan bahda culimada ee Gobolka Awdal.
“Isku imaatinkeenani waxa uu daaran yahay oo Komishankan Gobolku uu ka duulayaa xaaladaha ay hayeen ee u yaalay ee ah dadka la nool xannuunkaas HIV/AIDS-ka oo maanta haddii uu xannuunkaas kalena (Covid-19) uu dusha kaga yimaado dhibta ay leedahay, markaa taas ayaa la doonayaa in laga feejignaado, culimadiinana aad wax ka soo saartaan, haddii ay tahay figradiina iyo shareecadba hadba wixii aad culimo ahaan u fidinaysaa qoladaas la nool HIV/AIDS-ka, taas ayaana la idiinka baahan yahay,” ayuu yidhi Isuduwaha Wasaaradda Diinta iyo Awqaafta Jamhuuriyadda Somaliland ee Gobolka Awdal.
HargeisaPress News Desk – Hargeysa