Faragelinta Shiinuhu ku hayo Qaranimada Somaliland iyo Taageerida Jabhada SSC

Faragelinta Shiinuhu ku hayo Somaliland waxa ugu horraysa istiraatijiyadda Juquraafiga ah ee Afrika, ujeeddadeeduna tahay in ay raad ku yeelato, kana hortagto Taiwan, iyo xoojinta sheegashada dhulka Soomaaliya ee Somaliland. Ku lug lahaanshaha Beijing kuma eka oo kaliya diblomaasiyad iyo cadaadis dhaqaale; Waxa kale oo ay door qarsoodi ah ka ciyaartay hurinta nabad-gelyo-darrada, gaar ahaan deegaannada bariga Somaliland ee Sool, oo ay jabhadda SSC iyo Khaatumo ku dhexmartay colaad ka dhan ah dawladda Somaliland.

Maqaalkani waxa uu eegayaa sida uu Shiinuhu faragelinta ugu hayo Somaliland, doorka uu ku leeyahay colaadda gobolka Sool, iyo taageerada noocee ah ee ay Somaliland uga baahan tahay beesha caalamka si ay uga hortagto culaysyadaas iyo ilaalinta dawladnimadeeda dimuqraadiyadeed.

Faragelinta Shiinuhu ku hayo Qaranimada Somaliland

Faragelinta Shiinuhu ku hayo Somaliland waxa laga soo bilaaban karaa July 2020, markaas oo ay Somaliland iyo Taiwan xidhiidh dublamaasiyadeed yeesheen. Tallaabadan ayaa loo arkay inay si toos ah caqabad ugu noqonayso siyaasadda Shiinaha oo ka soo horjeeda nooc kasta oo aqoonsi u ah Taiwan. Intaa ka dib, Shiinuhu waxa uu xoojiyey dedaallada uu ku wiiqayo madax-bannaanida Somaliland siyaabo kala duwan.

1. Cadaadis Siyaasadeed iyo Dublamaasiyadeed

Shiinuhu waxa uu si firfircoon uga ololeeyay la macaamilka Somaliland ee caalamiga ah, isaga oo ku cadaadiyay xubnaha Midowga Afrika (AU) iyo waddamada reer galbeedka in aanay la macaamilin Somaliland si diblomaasiyadeed.

Diblomaasiyiin Shiineys ah, ayaa isku dayay in ay laaluushaan madaxda Somaliland si ay uga tanaasulaan xidhiidhka Taiwan, iyaga oo siinaya kaalmo dhaqaale iyo mashaariic kaabayaasha dhaqaalaha si ay daacad ugu noqdaan Beijing.

Xukuumadda Beijing waxay sii waddaa inay taageerto dawladda Federaalka Soomaaliya (DFS) ee Muqdisho, iyadoo ku dhiirigelinaysa inay sheegato Somaliland qayb ka mid ah Soomaaliya, isla markaana diiddan wax kasta oo la aqoonsan yahay madaxbannaanida Somaliland.

2. Burburinta dhaqaalaha iyo wax-ka-qabashada kaabayaasha dhaqaalaha

Shiinuhu wuxuu isku dayay inuu ka hortago iskaashiga istaraatajiyadeed ee sii kordhaya ee Somaliland, gaar ahaan Imaaraadka iyo xulafada reer galbeedka ee maalgeliyay Dekedda Berbera.

Beijing waxa lagu eedeeyay in ay isku dayayso in ay saamayn ku yeelato waddooyinka muhiimka ah ee ganacsiga Somaliland, iyada oo doonaysa in ay Berbera maamusho si ay u hesho danaheeda ganacsi iyo mid ciidan ee gobolka.

Si taas ka duwan, Shiinuhu waxa uu si weyn u maal-gashiiyey Jabuuti, isaga oo ka dhistay saldhiggii millateri ee ugu horreeyay ee uu dibadda ka sameeyo, isaga oo istaraatiijiyad ahaan iska dhigay meel u dhow Somaliland iyo Gacanka Cadmeed.

3. Borobagaandada Internetka iyo Warbaahinta

Shiinuhu waxa uu ku eedaysan yahay in uu ku hawlan yahay ololeyaal war-wareejin ah oo uu ku doonayo in lagu sharciyeeyo madax-banaanida iyo dawladnimada Somaliland.

Warbaahinta uu Shiinuhu taageero, ayaa sii xoojiyey sheegashada Soomaaliya ee Somaliland, iyagoo ku tilmaamaya inay tahay gobol argagixiso oo aan ahayn dal dimuqraadi ah.

Sheekooyinka u hiilinaya Shiinaha, ayaa si isa soo taraya loogu faafinayaa Afrika oo dhan si loo hubiyo in aanu jirin dal si cad u aqoonsan Somaliland.

Doorka Shiinaha ee Shidaalka Colaadda Gobolka Sool

Arrimaha aadka looga naxo ee faragelinta Shiinuhu ku hayo waxa ka mid ah in la sheegayo in ay ku lug leeyihiin hurinta colaadaha ka taagan bariga gobolka Sool ee Somaliland, halkaas oo ay isku horfadhiyaan maleeshiyada SSC iyo Khaatumo oo dagaal kula jirta ciidamada Somaliland. Jabhada SSC ayaa ku andacoonaysa inay u taagan tahay danaha beesha Dhulbahante ee Bariga Somaliland, iyagoo ka soo horjeeda maamulka Somaliland, waxayna u ololaynayaan inay dib ula midoobaan Somalia oo ay samaystaan ​​maamul cusub oo federaal ah.
Iyadoo colaaddu ay leedahay dhaqdhaqaaqyo maxalli ah oo kakan, haddana taageerada dadban ee Shiinuhu u fidiyo jabhadda SSC ayaa walaac xooggan sii kordhinaysa. Taageeradaas waxa dabada ka riixaya isbahaysiga Shiinuhu la leeyahay Muqdisho iyo hadafkiisa ah in la wiiqo midnimada dhuleed ee Somaliland.

Sida Shiinuhu u Taageero Jabhada SSC:

1. Kaalmada Dhaqaale iyo Saadka ee Muqdisho:

Shiinuhu wuxuu kaalmo dhaqaale iyo mid militeriba siiya dawladda Faderaalka ee Soomaaliya, taas oo iyaduna dhaqaalahaas qayb ka mid ah u sii jeedisa kooxaha Somaliland-diidka ah sida jabhadda SSC.

Saraakiisha Soomaaliya, ayaa lagu eedeeyaa inay dhaqaalaha Shiinaha u soo marsiiyaan mintidiinta SSC, taasoo ka caawisay inay sii wataan iska caabinta hubaysan ee ciidamada Somaliland.

2. Qalabka iyo Qalabka:

Warar soo baxaya ayaa sheegaya in hub iyo diyaarado laga helay dalka Shiinaha laga helay deegaanada ay maamulaan maleeshiyaadka SSC, taasoo keentay shakiga laga qabo in Shiinuhu uu si dadban u hubeeyo kooxahan oo soo dhex mara magaalada Muqdisho.

Shiinuhu waxa uu kaalmeyn millateri u fidiyay ciidammadii Soomaaliya, ka dibna u hela maleeshiyo beeleed sida SSC.

3. Aqoonsiga Siyaasadeed iyo Xalaalaynta Jabhada SSC .

Shiinuhu waa uu ka aamusay gumaadka ay ku kacayaan maleeshiyaadka SSC, taas oo muujinaysa taageero diblomaasiyadeed oo dadban.

Diblomaasiyiinta Shiinaha waxay la macaamileen siyaasiyiin Soomaali ah oo si cad u taageera maleeshiyooyinka SSC, iyagoo ku xoojinaya qadiyadooda goobaha caalamiga ah.

4. Saamaynta Warbaahinta iyo Dacaayadda ay ugu hiilinayaan Jabhada SSC:

Warbaahinta dawladda Shiinuhu waxay colaadda SSC ku tilmaantay halgan sharci ah oo ka dhan ah Somaliland oo aan ahayn jabhad.

Shiinuhu wuxuu saamayn ku yeeshay warbaahinta Afrika iyo Bariga Dhexe si ay u muujiyaan sheekooyinka dawladda Soomaaliya iyada oo hoos u dhigtay xasilloonida Somaliland.

Isagoo taageeraya jabhadda SSC, Shiinuhu faragelin kuma aha oo kaliya arrimaha gudaha ee Somaliland ee wuxuu si firfircoon uga qayb qaadanayaa khalkhalgelinta. Ujeedadu waa in Somaliland la wiiqo, lagana hortago in la aqoonsado, lana xaqiijiyo in gobolka uu ku sii jiro saamaynta Soomaaliya—sidaasna loo sugo danaha juqraafiyeed ee Shiinuhu ka leeyahay Geeska Afrika.

Sidee Somaliland uga hortagi kartaa Faragelinta Shiinaha?

Somaliland oo ah mid ka mid ah dhulka ugu dimoqraadiga iyo xasiloonida badan Afrika, waa in ay Somaliland hesho taageero caalami ah oo xooggan si ay uga hortagto faragelinta Shiinaha una xoojiso madax-banaanideeda. Tallaabooyinka soo socdaa waa lama huraan:

1. Xoojinta Isbahaysiga Diblomaasiyadeed

Somaliland waa inay balaadhisaa xidhiidhka laba geesoodka ah ee ay la leedahay wadamada dimuqraadiga ah, gaar ahaan Mareykanka, UK, Midowga Yurub, iyo wadamada Khaliijka, kuwaas oo ka hortagi kara saamaynta Shiinaha.

U riixo sidii ay aqoonsi rasmi ah uga heli lahaayeen dalal badan oo Afrikaan ah iyo kuwa reer Galbeed ah, taas oo muujinaysa aqoonsigeeda dimoqraadiyadeed.

In la xoojiyo xidhiidhka Taiwan iyo quruumaha kale ee ka soo horjeeda isbalaadhinta Shiinaha.

2. Kaalmada Ciidamada iyo Amniga

Somaliland waxay u baahan tahay kaalmo ciidan iyo tababaro ay ka helaan xulafada reer galbeedka si ay uga hortagaan kacdoonka SSC ee ay hurinayaan ciidamada Soomaaliya ee Shiinuhu taageero.

In la raadiyo iskaashi lala yeesho NATO, AFRICOM, iyo isbahaysiga amniga gobolka si loo casriyeeyo awoodda difaaca Somaliland.

Kobcinta amniga xuduudaha iyo habab wadaagga sirta ee wadamada saaxiibada ah.

3. Kobaca Dhaqaalaha iyo Maalgashiga

In la soo jiito maal-gashi shisheeye oo badan oo lagu sameeyo qaybaha muhiimka ah sida tamarta, kaabayaasha, iyo ganacsiga si loo yareeyo ku tiirsanaanta gargaarka dibadda.

In la sugo maalgashadayaal badan oo Dekedda Berbera, iyadoo la hubinayo inay sii ahaanayso xarun istaraatiiji ah oo ka madax bannaan maamulka Shiinaha.

In la dhiirigeliyo iskaashiga ganacsiga gaarka ah ee lala yeesho wadamada Khaliijka si loo horumariyo dhaqaalaha Somaliland.

4. Ka hortagga Dagaalka Warbaahinta iyo War-faafinta ee Shiinaha

In la bilaabo olole warbaahineed oo firfircoon si loo soo bandhigo faragelinta Shiinuhu ku hayo arrimaha gudaha ee Somaliland.

In la hawlgeliyo saxafiyiinta caalamiga ah iyo cilmi-baadhayaasha si ay u baadhaan ugana warbixiyaan xeeladaha xasilinta ee uu Shiinuhu taageero.

In la xoojiyo xarumaha warbaahinta gudaha iyo kuwa qurbaha si looga hortago wararka been abuurka ah ee ay faafiyaan dacaayadaha Shiinaha.

Faragelinta Shiinuhu ku hayo Somaliland waa dadaal istiraatijiyad ah oo uu ku doonayo inuu ku hor istaago aqoonsiga, laguna wiiqayo madax-bannaanida, iyo inuu sii huriyo xasillooni-darrada gobolka. Cadaadis diblumaasiyadeed, wax isdaba marin dhaqaale, iyo taageero dadban oo loo fidiyo jabhadaha SSC ee Sool, Beijing waxay isku dayaysaa inay wiiqdo mid ka mid ah dhulalka ugu dimoqraadiyada badan Afrika si ay uga faa’iideysato juquraafi siyaasadeed.

Si taas looga hortago, Somaliland waxay u baahan tahay taageero diblomaasiyadeed, mid ciidan iyo dhaqaale oo xooggan oo ay ka hesho beesha caalamka – gaar ahaan waddamada dimuqraadiga ah ee qiimeeya xasilloonida, sharciga iyo aayo ka tashiga. Sida ay Somaliland ku sii adkaysanayso qiyamkeeda dimuqraadiyadeed iyo gooni-isu-taagga, waa in dunidu aqoonsata halgankeeda oo ay ka hortagto faro-gelinta shisheeye ee mustaqbalkeeda khatar ku ah. La-dagaalanka Qaranimada Somaliland maaha arrin maxalli ah oo keliya—waa dagaal caalami ah oo dimuqraaddiyad lagaga soo horjeedo is-ballaadhinta kali-taliska ah.

Maxamuud Xuseen Nuur

Ku saabsan Qoraaga

Maxamuud Xuseen Nuur, waa falanqeeye arrimaha caalamiga ah, una ololeeya aqoonsiga diblomaasiyadeed ee Somaliland. Sida qareen iyo bangi labadaba xirfad ahaan, waxaa uu si firfircoon uga shaqeeyaa horumarinta xasilloonida iyo horumarka. Waxaa ka go’an in uu hormariyo dadaallada lagu cidhibtirayo argagixisada iyo xagjirnimada Afrika oo dhan, isaga oo kobcinaya nabadda iyo amniga qaaradda.